Abstract

سیر الاولیا یکی از تصنیفات میر خورد است کہ مشتمل بر احوال و آثار مشایخ چشت است۔ اولین تذکرۂ صوفیا است کہ از حضورِ اکرم صلی اللہ علیہ وسلم تا نظام الدین اولیاء رحمتہ الله علیہ تذکر داده می شود۔ ارزش اہمیت ایں تذکرہ بدیں سبب است کہ مصنف آن دور را کہ ا يں سلسلہ چشت در ہندوستان تر قی می بود و بزرگان مشہور ایں سلسلہ وجود داشتند ، بچشم خود دید ہ بود و درباره شخصی کہ بحوالۂ این سلسلہ یا صاحبان اہمیت بودند از ذرائع معتبر و مستند قلمبند کردند ۔ سیر الا ولیا بطورخاص متعلق بہ مشائخ چشت است بنابر ایں برای نو یسندگان ما بعد ماخذ ومنا بع اصلی قرار یافتہ است۔ قبل ازیں کتاب تذکرۂ گوناگوں متعلق بصوفیا نوشتہ شدہ بود ولی ہیچ تذکرہ خصوصاً متعلق بہ مشائخ چشت نوشتہ نشد ه بود ۔ احوال شعرا و ادبا و فضلا وغیرہ کہ در ضمن احوال صوفیا آمدہ شدہ بودند خیلی مہمی است بنا بر ایں بیشتر از آنہا ملاقات کردہ وتفکر شان استفادہ کردہ بودند۔ احوال حکمرا نان وقت ہم در ضمن آنہا آوردہ بودند رغبت و علاقہ بادشاہان با صوفیا خصوصاً بمشائخ چشت با وضاحت نوشتہ شدہ است۔ اطلاعاتی راجع بہ بادشاہان برای مو رخین و تذکرہ نگارا ن ما بعد ما خذی مہمی شدہ و ہمہ از آن استفاد ہ کردہ اند۔ احوال و آثار مصنف و خانوادہ اش تنہا ماخذ سیر الاولیا است زیرا کہ ہیچ کتابی دربارۂ احوال و آثار ایشان ذکری نیا وردہ۔ ارزش و اہمیت این کتاب کہ بالا ذکر شدہ سبب می گردانم کہ این تذکرہ خیلی اہمیت دارد و بر ہمہ تشنگان ادب لازم باشد کہ در مطالعہ بیاورند ۔